Qoşqar dağı, həqiqətən də, Kiçik Qafqaz dağ silsiləsinin sərt mənzərəsi içərisində əzəmətli gözətçi kimi dayanır. Onun üstünlüyü təkcə onun heyranedici 3361 metr hündürlüyündə deyil, həm də Azərbaycan xalqı üçün mədəni və mənəvi əhəmiyyətindədir.

Dalğalı relyefin ortasında yerləşən Qoşqar dağı ətrafına hökmranlıq edir. Onun qayalı yamacları, yaşıl dərələri və sıldırım qayaları nəsilləri valeh edən təbii əzəmətin mənzərəsini yaradır. Daşkəsən rayonunun Xoşbulaq kəndi yaxınlığında yerləşən bu əzəmətli zirvə həm coğrafi məkan, həm də mədəniyyət simvolu kimi xidmət edir.

Yerli sakinlər Qoşqar dağını uzun müddət ehtiramla saxlamış, onun yüksək hüzuruna mənəvi əhəmiyyət vermişlər. Əsrlər boyu dağ həcc dini ziyaərətlərin və ritualistik təcrübələr yeri olmuşdur, zirvə qurbanların və duaların edildiyi müqəddəs məkan kimi xidmət etmişdir. Dağın başında qurban kəsmək ənənəsi dağın qayalarında və yarıqlarında məskunlaşdığına inanılan ruhlara hörmətlə yanaşan insanlar və onların təbii mühiti arasında köklü əlaqəni əks etdirir.

Yay aylarında Qoşqar dağı ayinlərin mərkəzinə çevrilir. Yerli sakinlər qonşu kəndlərdən gələn zəvvarlar ilə birlikdə sədaqət və ehtiram hissi ilə zirvəyə doğru çətin yola çıxırlar. Onlar sıldırımlı yamaclara qalxdıqca, təbiətin heyranedici qüdrətinin sübutu olan ətraf mənzərənin saf gözəlliyi ilə əhatə olunurlar.

Zirvədə, Qafqazın geniş mənzərələri arasında ziyarətçilər dağın hüzurunda təsəlli və mənəvi dolğunluq axtararaq ibadət və düşünmə hərəkətləri ilə məşğul olurlar. Hava duaların şırıltısı və buxurun qoxusu ilə dolur, sakitlik və ehtiram mühiti yaradır.

Xoşbulaq və onun hüdudlarından kənarda yaşayanlar üçün Qoşqar dağı sadəcə coğrafi xüsusiyyəti deyil, Azərbaycan xalqının kollektiv kimliyini və mədəni irsini təcəssüm etdirir. Onun davamlı əhəmiyyəti bəşəriyyət və təbiət dünyası arasında dərin mənəvi bağın xatırladılması kimi xidmət edir, bu bağ əsrlər boyu davam edir və bu möhkəm diyarı öz evi adlandıranların həyatını formalaşdırmağa davam edir.

Dağ təbiət sevərləridə özünə cəlb edir. Yay boyu dağçılar əzəmətli dağa çıxmaq üçün çalıçırlar. Zirvəyə çıxıb, Kiçik Qafqaz dağlarının uca zirvələrnə və Ermənistan ərazisində yerləşən Göyçə gölünə baxmaq üçün həvəslə dağın zirvəsinə dırmanırlar. Dağ həm yerli xalqların ziyarət yeri və dağçıların sevdiyi dağ kimi sevilməyə davam edir.